Uittredingsvoorwaarden versus vrijheid van uittreding

Elke coöperatie krijgt weleens te maken met leden die vertrekken. Uit recent onderzoek van NCR blijkt dat 10% van de 155 beoordeelde coöperaties gebruik maakt van uittredingsvoorwaarden bij vertrekkende leden. Dit zijn voorwaarden die een uitzondering vormen op het beginsel dat ieder lid de vrijheid heeft van uittreding, oftewel het recht heeft zijn lidmaatschap van de coöperatie te beëindigen. In dit artikel bekijken we welke voorwaarden gesteld kunnen worden, wat de reden is dat coöperaties zich genoodzaakt voelen dit te doen en of er een trend te bespeuren is.

Opzegging lidmaatschap

Laten we bij het begin beginnen: ieder lid heeft het recht zijn lidmaatschap op te zeggen. De wet bepaalt dat dit gebeurt tegen het einde van een boekjaar met een opzeg­termijn van vier weken. In de statuten mag een afwijkende regeling worden opgenomen. In dat geval geldt dat het lidmaatschap altijd beëindigd kan worden tegen het eind van het boekjaar volgend op dat waarin wordt opgezegd. Concreet: de statuten mogen bepalen dat een lid dat opzegt op 2 januari 2023, pas lid-af is per 31 december 2024. Een dergelijke lange opzegtermijn wordt echter niet beschouwd als een uittredingsvoorwaarde.