ZZP-er of werknemer: that’s the question
Maandag 9 september 2024
© Kitzcorner/Shutterstock
De Belastingdienst zal vanaf 1 januari 2025, na een periode van 8 jaar ‘rust’, weer gaan handhaven op zzp-ers die volgens de fiscus feitelijk kwalificeren als werknemer. De financiële gevolgen voor de vermeend opdrachtgever/werkgever kunnen groot zijn: de belastingdienst kan met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025 niet afgedragen belastingen en premies over de uitgekeerde vergoedingen vorderen. In dit artikel gaan we in op de gevolgen hiervan voor de coöperatie.
Veel coöperaties werken met zzp-ers. Deze mensen werken bijvoorbeeld uitsluitend ten behoeve van de interne organisatie van de coöperatie, denk aan het verrichten van administratieve werkzaamheden, het verzorgen van trainingen, het uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden etc.
Ook kunnen de leden van de coöperatie uit zzp-ers bestaan. In dat geval heeft de coöperatie vaak ten doel om haar leden te ontzorgen door bijvoorbeeld de facturatie, administratie, marketing, en/of certificering op zich te nemen. Of om bij wijze van acquisitie de aanbesteding bij een derde partij te verzorgen en de hieruit voortkomende opdrachten na gunning bij haar leden onder te brengen. Dit zien we geregeld bij coöperaties die actief zijn in de zorg.
De afgelopen jaren hanteerde de fiscus een zogenaamd ‘handhavingsmoratorium’. Hoewel er door de belastingdienst wel onderzoeken naar verkapt werknemerschap werden gedaan, legde de fiscus geen boetes en naheffingen op. De betreffende organisatie kreeg een aanwijzing als de fiscus meende dat er sprake was van schijnzelfstandigheid. Per 1 januari 2025 wordt dit anders, er zal met boetes en naheffingen worden gehandhaafd. Het is daarom aan te raden om tijdig te verkennen of er een risico bestaat op het aannemen van een dienstverband. Naar verluidt zal de fiscus echter geen naheffingen gaan doen over de periode voorafgaand aan 2025.
Sinds jaar en dag geldt dat sprake is van een loondienstverband als wordt voldaan aan de volgende 3 cumulatieve criteria:
- Persoonlijke arbeid (je wilt dat Piet de opdracht uitvoert, en niet Johan);
- Tegen een vergoeding (het is geen vriendendienst)
- Waarbij sprake is van werkgeversgezag
Bijna alle discussies omtrent verkapt dienstverband spitsen zich toe op het derde criterium, is er sprake van een gezagsverhouding tussen de opdrachtgever en de zzp-er. Of dit het geval is hangt af van het geheel aan feiten en omstandigheden, bijvoorbeeld de bewoording in de onderliggende overeenkomst tussen partijen en de duur van de samenwerking. Het is een wijdverbreid misverstand dat het hebben van minimaal drie opdrachtgevers voldoende is om aan schijnzelfstandigheid te ontkomen, aldus de belastingdienst.
“Werkt uw coöperatie met zzp-ers? Wees alert en win waar nodig deskundig advies in.”
De volgende criteria zijn (in ieder geval) van belang bij de beoordeling of er sprake is van werkgeversgezag:
- Is het lid/de opdrachtnemer verantwoording verschuldigd aan de opdrachtgever? Krijgen de leden aanwijzingen over de wijze van uitvoering van hun werkzaamheden? Of verrichten zij deze geheel zelfstandig? Hierbij kan een punt van overweging zijn dat de zzp-ers/leden specifieke kennis bezitten die niet bij de coöperatie aanwezig is.
- Gaat het lid zelf een overeenkomst aan met de derde partij betreffende de werkzaamheden, waarin staat bepaald hoe de werkzaamheden worden vormgegeven?
- Is de functie van het lid / de opdrachtnemer ingebed in de organisatie van de werkgever? (dan is dit is een risico!)
- Worden de werkzaamheden van het lid normaliter ook onder werkgeversgezag uitgevoerd? (dan is dit een risico!)
- Zorgt het lid zelf voor acquisitie?
De conclusie van dit alles zou mogen zijn dat het nog steeds onduidelijk is op welke elementen de fiscus vanaf 1 januari 2025 zal gaan handhaven, en wanneer de opdrachtgever uit de gevarenzone is. Gezien de mogelijk aanzienlijke financiële gevolgen is het echter raadzaam om alert te zijn en waar nodig deskundig advies in te winnen daar waar de coöperatie werkt met zzp-ers.
Auteurs
Reacties