Wat we gemeen hebben

De economische crisis, de pandemie en de klimaatcatastrofe hebben een deuk geslagen in ons (neoliberale) zelfbeeld als autonome individuen. Overal klinkt de roep om meer ‘gemeenschapszin’. Maar wat verbindt ons eigenlijk? Die vraag wordt meestal beantwoord in termen van ‘normen en waarden’ of ‘nationale identiteit’.

De auteur beoogt met dit boek een andere invalshoek te geven betreffende de commons, oftewel de meenten. De meenten zijn gedeelde bronnen waar iedereen gebruik van kan maken zonder dat ze iemands bezit zijn. Vroeger waren dat bossen of velden, maar ook (wetenschappelijke) kennis en de openbare ruimte in de stad kunnen als zo’n meent gezien worden.

Daarnaast beoogt hij een discussie over een politiek van de meenten aan te wakkeren in het Nederlandse publieke debat. Het kapitalisme bedreigt de meenten en verandert ze steeds weer in (privé)bezit. Lijster laat zien waarom het van belang is dat we cruciale aspecten van ons leven (zoals wonen, zorgen en leren) niet als koopwaar behandelen, maar als meenten. Want zonder meenten hebben we niets gemeen. Hij probeert te duiden hoe discussies omtrent volkshuisvesting, arbeidsomstandigheden in de zorg en het onderwijs, deel uitmaken van hetzelfde probleem, namelijk dat van de vernietiging van de meenten. Door te kijken door de lens van de meenten is het mogelijk om verschillende partijen op één lijn te krijgen en ze te verenigen in een gemeenschappelijke strijd: de strijd om de meenten.

De Bezige Bij, 2022, € 24,99, ISBN 9789403121116