Zeggenschap

Zeggenschap door de leden vormt de hoeksteen van (goed) coöperatief ondernemen. Om de organisatie democratisch en transparant te besturen dient dit proces goed ingericht te zijn. Zeggenschap van leden geschiedt bij een coöperatie via het ledenorgaan. Dit kan de algemene ledenvergadering zijn, of deze zeggenschapsrol kan gemandateerd zijn aan een aantal leden die samen een ledenraad vormen. Sommige grotere coöperaties delen hun ledenraad op in districten (geografische opdeling) of afdelingen (sectorale opdeling). Vaak kent de ledenraad dan afvaardigingen vanuit deze deelorganen.

Er wordt wel gezegd dat de algemene ledenvergadering het “hoogste” orgaan is binnen de coöperatie. De leden stemmen in deze vergadering in ieder geval over belangrijke zaken zoals statutenwijziging, ontbinding, de jaarrekening en de begroting. Het is ook mogelijk dat de statuten bepalen dat bijvoorbeeld een raad van commissarissen toestemming moet geven voor een bepaald besluit kan worden genomen, dan ligt er dus een stukje zeggenschap bij de raad van commissarissen. De coöperatie kan in haar statuten of reglementen vastleggen wie waarover beslist. Als ook het bestuur en de raad van commissarissen volledig uit leden bestaan, dan hebben de leden volledige zeggenschap op alle fronten.

Soms wordt er voor gekozen dat ook niet-leden in het bestuur of in de raad van commissarissen kunnen plaatsnemen. Dit kan zijn vanwege behoefte aan een speciale deskundigheid of omdat bepaalde regelgeving (zoals in de zorg) dit voorschrijft.